Η γαστρεκτομή αποτελεί μια από τις σοβαρότερες και τις βαρυτερες ενδοκοιλιακές επεμβάσεις της γενικής χειρουργικής.
Οι ενδείξεις της γαστρεκτομής.
Η εποχή των πολλαπλών επεμβάσεων στομάχου για καλοήθεις παθήσεις, αφορούσαν τις επεμβάσεις για γαστρο12δακτυλικό έλκος συνδυασμένες κυρίως με βαγοτομή. (Βαγοτομή-αντρεκτομή, βαγοτομή και υφολική γαστρεκτομή κ.λπ.). Οι επεμβάσεις αυτές πλέον ανήκουν στην “ιστορία”, λόγω της επανάστασης που έφεραν τα αντιελκωτικά φάρμακα στην γαστρεντερολογία για την επούλωση του έλκους και των επιπλοκών αυτού.
Οι ενδείξεις γαστρεκτομής τίθενται μετά από προσεκτική σταδιοποίηση και διεπιστημονική εκτίμηση και αφορούν κυρίως κακοήθεις παθήσεις του στομάχου. Βασική ένδειξη αποτελεί ο χειρουργήσιμος καρκίνος στομάχου (πρώιμος ή προχωρημένος χωρίς μη εξαιρέσιμες μεταστάσεις), καθώς και ορισμένοι γαστρικοί GIST ή άλλοι όγκοι με αυξημένο κίνδυνο κακοήθους συμπεριφοράς. Επιπλέον, γαστρεκτομή μπορεί να απαιτηθεί σε επιπλεγμένα πεπτικά έλκη με μη ελεγχόμενη αιμορραγία, διάτρηση ή στένωση εξόδου του στομάχου, όταν οι συντηρητικές και ενδοσκοπικές μέθοδοι αποτυγχάνουν. Η τελική απόφαση βασίζεται στην ηλικία και τις συννοσηρότητες του ασθενούς, στη γενική λειτουργική του κατάσταση, στο αναμενόμενο ογκολογικό όφελος και στη δυνατότητα επίτευξης ριζικής εκτομής με ασφαλή περιθώρια και επαρκή λεμφαδενεκτομή.
Μεγάλη σημασία λοιπόν έχει ο πλήρης και ενδελεχής προεγχειρητικός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβανει την ενδοσκόπηση και λήψη βιοψιών, την αξονική τομογραφία (κοιλίας και θώρακος), το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα (εφ’οσον κριθεί απαραίτητο). Πρέπει να καθορισθεί λοιπόν η επέκταση του όγκου προς τους πέριξ ιστούς, η ύπαρξη διηθημένων λεμφαδένων και η διήθηση παρακειμένων οργάνων.
Καρκίνος του στομάχου & Συμπτώματα
Δυστυχώς πολλάκις, ο καρκίνος στομάχου, λόγω καθαρά συμπτωματολογίας, παρουσιάζεται καθυστερημένα με τελείως αμβληχρά συμπτώματα ή έμμεσα (αναιμία, αδυναμία, απώλεια βάρους κ.λπ.).
Έντονη συμπτωματολογία όπως :
- πόνος,
- έμετοι,
- αιμορραγία
είναι ασυνήθης και για προχωρημένα στάδια.
Είδη γαστρεκτομής
Εφόσον τεκμηριωθεί το στάδιο και η εξαιρεσιμότητα του όγκου, τότε ο σχεδιασμός επέμβασης αφορά τα εξής δύο είδη επεμβάσεων:
Υφολική γαστρεκτομή
Αφορά την επέμβαση μέρους του στομάχου όταν ο όγκος ευρίσκεται στο μέσο και κατώτερο τμήμα αυτού, οπότε αφαιρούνται (εκτέμνονται) τα 4/5 περίπου του στομάχου (περιοχή πυλωρού-άντρο σώμα και μέρος του θόλου).
Η χειρουργική θεραπεία της συνέχειας του γαστρεντερικού σωλήνος λέγεται Billroth II αναστόμωση και περιλαμβάνει την ένωση του υπολείμματικού στομάχου με την νήστιδα με πλαγιοπλαγία γαστρεντεροαναστόμωση ή αναστόμωση κατά Roux-Y.
Ολική γαστρεκτομή
Αφορά την επέμβαση για ανώτερο τμήμα του στομάχου, ή της οισοφαγογαστρικής συμβολής ή μεγάλων όγκων αυτού.
Στην περίπτωση αυτή αφαιρείται όλος ο στόμαχος και η συνέχεια της γαστρεντερικής οδού γίνεται με ένωση του κολοβώματος του οισοφάγου με μονήρη έλικα της νήστιδος κατά Roux-Y.
Απαραίτητα σε καθε επέμβαση γαστρεκτομής γίνονται τα ακόλουθα:
- Σύγκλειση 12δακτύλου αμέσως κάτωθεν του πυλωρού.
- Αφαίρεση των λεμφαδένων του ελάσσονος επιπλόου και του συστήματος της αριστεράς γαστρικής.
- Αφαίρεση του μείζονος επιπλόου και ελάσσονος.
Μετά την γαστρεκτομή
Η επέμβαση της γαστρεκτομής αποτελεί βαρεία επέμβαση (ειδικά η ολική). Απαιτεί:
- Συνήθως την νοσηλεία μετεγχειρητικά στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας για ενδελεχή παρακολούθηση.
- Την χορήγηση παρεντερικών διαλυμάτων λήψης υγρών, κρυσταλλοειδών διαλυμάτων, αντιβιοτικών και παρεντερικής σίτισης για ένα διάστημα κυμαινόμενο από 4-7 ημερες, μέχρι την σταδιακή επανασίτιση.
- Η νοσηλεία είναι συνήθως 7-10 ημέρες ενώ η κινητοποίηση του ασθενούς πρέπει να είναι άμεση (μετά το 1ο 24ωρο).
Η μετεγχειρητική πορεία μετά από γαστρεκτομή απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση σε εξειδικευμένο κέντρο. Τις πρώτες ώρες ο ασθενής νοσηλεύεται σε χειρουργικό θάλαμο αυξημένης φροντίδας, με στενή παρακολούθηση ζωτικών σημείων, επαρκή αναλγησία και πρόληψη θρομβοεμβολικών επιπλοκών. Απαιτει την χορήγηση παρεντερικών διαλυμάτων λήψης υγρών, κρυσταλλοειδών διαλυμάτων, αντιβιοτικών και παρεντερικής σίτισης για ένα διάστημα κυμαινόμενο από 4-7 ημερες, μέχρι την σταδιακή επανασίτιση.
Η σταδιακή κινητοποίηση ξεκινά συνήθως από το πρώτο 24ωρο, ενώ η σίτιση επανεισάγεται προοδευτικά, αρχικά με διαυγή υγρά και στη συνέχεια με μικρά, συχνά γεύματα, σύμφωνα με τις οδηγίες του χειρουργού και του διαιτολόγου. Γίνονται τακτικοί εργαστηριακοί και απεικονιστικοί έλεγχοι για την έγκαιρη αναγνώριση επιπλοκών (αιμορραγία, διαφυγή αναστόμωσης, λοιμώξεις, θρομβώσεις). Μετά την έξοδο από την κλινική, ο ασθενής παρακολουθείται τακτικά σε εξωτερική βάση για ρύθμιση της διατροφής, έλεγχο βάρους, χορήγηση συμπληρωμάτων (π.χ. βιταμίνη Β12, σίδηρος) και ογκολογική παρακολούθηση, με στόχο την ασφαλή επιστροφή στην καθημερινότητα και τη βέλτιστη μακροπρόθεσμη ποιότητα ζωής.
Μετά την παραλαβή και προσεκτική ανάλυση της τελικής βιοψίας (ιστολογικής εξέτασης), ο θεράπων χειρουργός συζητά αναλυτικά με τον ασθενή το στάδιο της νόσου, τα ευρήματα από τους λεμφαδένες και τα επόμενα βήματα. Εφόσον η εκτομή είναι ριζική (R0) και δεν απαιτείται συμπληρωματική αγωγή, δίνονται οδηγίες για τακτικό κλινικό και απεικονιστικό έλεγχο, παρακολούθηση βάρους και διατροφική υποστήριξη, καθώς και χορήγηση απαραίτητων συμπληρωμάτων (π.χ. Β12, σίδηρος, φυλλικό οξύ). Αν το ιστολογικό αποτέλεσμα δείξει ανάγκη για συμπληρωματική χημειοθεραπεία ή άλλη ογκολογική θεραπεία, ο ασθενής παραπέμπεται άμεσα στον ογκολόγο, ώστε να καταρτιστεί εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο. Σε κάθε περίπτωση, δίνονται σαφείς γραπτές οδηγίες, πρόγραμμα επανεξετάσεων και τηλέφωνα επικοινωνίας για οποιοδήποτε σύμπτωμα ή ανησυχία προκύψει μετά το εξιτήριο.
FAQ – Ερωτήσεις & Απαντήσεις
1. Τι είναι η γαστρεκτομή και σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται;
Η γαστρεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση μέρους ή όλου του στομάχου, συνήθως λόγω καρκίνου στομάχου ή άλλων όγκων με κίνδυνο κακοήθειας. Μπορεί επίσης να χρειαστεί σε επιπλεγμένα πεπτικά έλκη με αιμορραγία, διάτρηση ή στένωση, όταν οι συντηρητικές θεραπείες δεν επαρκούν.
2. Πόσο διαρκεί η επέμβαση και πόσες μέρες θα μείνω στο νοσοκομείο;
Η γαστρεκτομή διαρκεί συνήθως 2–4 ώρες, ανάλογα με την έκταση της νόσου και το είδος της επέμβασης. Η νοσηλεία κυμαίνεται περίπου στις 5–8 ημέρες, εφόσον η μετεγχειρητική πορεία είναι ομαλή και δεν εμφανιστούν επιπλοκές.
3. Πώς θα επηρεαστεί η διατροφή μου μετά τη γαστρεκτομή;
Μετά τη γαστρεκτομή ο ασθενής χρειάζεται μικρά και συχνά γεύματα, προσεκτική μάσηση και αποφυγή πολύ λιπαρών ή βαριών τροφών. Σταδιακά, με τη βοήθεια του χειρουργού και του διαιτολόγου, διαμορφώνεται ένα εξατομικευμένο διατροφικό πλάνο, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες σε θερμίδες, πρωτεΐνη και βιταμίνες.
4. Ποιες είναι οι κυριότερες επιπλοκές της γαστρεκτομής;
Οι σημαντικότερες επιπλοκές περιλαμβάνουν διαφυγή από την αναστόμωση, αιμορραγία, λοιμώξεις, θρομβοεμβολικά επεισόδια και διαταραχές στη θρέψη (απώλεια βάρους, αναιμία, έλλειψη Β12). Η εμπειρία της χειρουργικής ομάδας, η σωστή προετοιμασία και η στενή μετεγχειρητική παρακολούθηση μειώνουν σημαντικά τους κινδύνους.
5. Γιατί να επιλέξω τον Δρ Γεώργιο Σάμπαλη για γαστρεκτομή;
Ο Δρ Γεώργιος Σάμπαλης είναι Γενικός, Λαπαροσκοπικός & Ρομποτικός Χειρουργός με μεγάλη εμπειρία στην ογκολογική χειρουργική του στομάχου, εφαρμογή σύγχρονων ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών και ολοκληρωμένη μετεγχειρητική φροντίδα. Η επέμβαση πραγματοποιείται σε οργανωμένο νοσοκομειακό περιβάλλον, με διεπιστημονική προσέγγιση και εξατομικευμένο πλάνο παρακολούθησης.
Διαβάστε επίσης
