Άμεση επικοινωνία: Τηλ. 210-6001302   Email: sambalis@yahoo.com

Διευθυντής Χειρουργός στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Ειλεός – Απόφραξη Εντέρου – Συμφύσεις

Η απόφραξη του εντέρου αποκαλείται ειλεός και σημαίνει την αδυναμία προώθησης του εντερικού περιεχομένου. Υπάρχουν δύο σημαντικές κατηγορίες ειλεού του λεπτού εντέρου, ο παραλυτικός ειλεός και ο αποφρακτικός ειλεός.Υπάρχουν δύο σημαντικές κατηγορίες Ειλεού του λεπτού εντέρου:

Παραλυτικός Ειλεός

Σημαίνει την λειτουργική αδυναμία της προώθησης του εντερικού περιεχομένου λόγω πολλαπλών παραγόντων οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν την συσπαστικότητα και την μυϊκή ισχύ του εντερικού σωλήνος.

Οι παράγοντες αυτοί είναι:

  • μεταβολικές διαταραχές (υποκαλιαιμία, ουριαμία κλπ),
  • ανοσοκαταστολή,
  • φάρμακα (ηρεμιστικά, αναλγητικά κλπ),
  • παρατεταμένη ενδοκοιλιακή λοίμωξη (περιτονίτιδα, απόστημα, αιμάτωμα κλπ).

Η Θεραπεία του παραλυτικού ειλεού είναι συντηρητική με βασικό άξονα την Χειρουργική Θεραπεία και αντιμετώπιση της πάθησης ή κατάστασης που τον προκαλεί.

Αποφρακτικός Ειλεός

Όπως το λέει και η λέξη, αφορά την απόφραξη του εντερικού αυλού σε καποιο σημείο του εντέρου, και ανάλογα με την ανατομική περιοχή έχουμε τον αποφρακτικό ειλεό του λεπτού εντέρου και του παχέος εντέρου.

Κύριο αίτιο απόφραξης του λεπτού εντέρου και λιγότερο του παχέος, είναι οι ενδοκοιλιακές συμφύσεις.

Ως συμφύσεις ορίζεται ο ουλώδης ιστός, που αναπτύσσεται εντός της κοιλότητας της κοιλίας και που συνδέει τα διάφορα όργανα μεταξύ τους ή με την εσωτερική επιφάνεια του κοιλιακού τοιχώματος (περιτόναιο). Πολλές συμφύσεις, συγγενείς, ήδη έχουν δημιουργηθεί με τη γέννησή μας. Ο σκοπός της ύπαρξής τους είναι να παρέχουν την απαραίτητη στήριξη των εσωτερικών οργάνων και συνήθως είναι αβλαβείς αν και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στο έντερο.

Οι επίκτητες συμφύσεις δημιουργούνται συνήθως μετά από επεμβάσεις στην κοιλιά, τραυματισμούς ή φλεγμονές των ενδοκοιλιακών οργάνων. Πρόκειται για ουλώδη ιστό, που αναπτύσσεται ως μηχανισμός άμυνας κι απάντησης στον τραυματισμό, την εξέλκωση, το απόστημα, τη διάτρηση, τη φλεγμονή ή απλά στη χειρουργική διατομή των ιστών.

Ο σχηματισμός συμφύσεων συνδέεται άμεσα με τις φυσιολογικές διαδικασίες επούλωσης του περιτοναίου. Άλλοι παράγοντες του χειρουργείου που οδηγούν στο σχηματισμό συμφύσεων περιλαμβάνουν την επαφή των ιστών με εργαλεία ή  ξένα σώματα(πχ. ράμματα, σκόνη γαντιών), την αφύγρανση και υπερθέρμανση των ιστών, καθώς και τους θρόμβους από την πήξη του αίματος που παράγονται έπειτα από κάποια αιμορραγία. Σχεδόν όλοι όσοι έχουν υποβληθεί σε κοιλιακή επέμβαση έχουν αναπτύξει σε κάποιο βαθμό ενδοκοιλιακές συμφύσεις, ιδιαίτερα εάν αυτή αφορά την κατώτερη κοιλιά και την πύελο. Πειράματα και κλινικές μελέτες έδειξαν ότι το σπλαχνικό περιτόναιο (μήτρα,ωοθήκες,σάλπιγγες, έντερο) εμφάνιζει τάση σχηματισμού συμφύσεων μεγαλύτερη από το τοιχωματικό περιτόναιο ( δηλαδή τη μεμβράνη που περιβάλλει την κοιλιά και εφάπτεται του κοιλιακού τοιχώματος), με συνέπεια οι συμφύσεις να είναι πυκνότερες  στη πύελο.

Εκτός από τα χειρουργικά αίτια, υπάρχουν επιπλέον παράγοντες που οδηγούν στο σχηματισμό συμφύσεων, όπως οι ενδοκοιλιακές λοιμώξεις, η σκωληκοειδίτιδα και η περιτονίτιδα (δηλαδή η διάχυτη φλεγμονή της κοιλιάς), τα αποστήματα, οι γυναικολογικές λοιμώξεις, επίσης τα βαριά τραύματα και η ακτινοβολία της κοιλιάς για τη θεραπεία κακοηθειών με ακτινοθεραπεία. Συχνό αίτιο για τη παθογένεση των συμφύσεων αποτελεί και η ενδομητρίωση, μια καλοήθης φλεγμονώδης πάθηση που αφορά πολλές νέες γυναίκες. Σε σπάνιες περιπτώσεις ο σχηματισμός συμφύσεων δε μπορεί να αποδωθεί σε κάποιο από τα παραπάνω αίτια και χαρακτηρίζεται ως ιδιοπαθής.

Άλλα αίτια απόφραξης του λεπτού εντέρου

  • Εγκολεασμός, πολυποδίαση του λεπτού εντέρου, κακοήθεις νόσοι του εντέρου κλπ
  • Περισφιγμένη Κήλη οιασδήποτε θεσεως και μορφολογίας.

Αίτια αποφράξεως του παχέος εντέρου

  • Κοπρόσταση (ειδικά σε μεγάλες ηλικίες)
  • Όγκος του παχέος εντέρου (κακοήθεις ή και ευμεγέθεις πολύποδες)
  • Συστροφή του παχέος εντέρου (κυρίως του σιγμοειδούς), σύνδρομο ψευδοαποφράξεως (Ogilvie) κλπ
  • Περισφιγμένη Κήλη.

Συμπτώματα του Αποφρακτικού Ειλεού

Η εξατάσταση ειλεού στο έντερο σημαίνει την αδυναμία προώθησης αερίων αλλά και κοπράνων περιφερικότερα, με αποτέλεσμα την διάταση του εντέρου και:

  • Αναστολή αερίων και κοπράνων.
  • Εντονος πόνος κυρίως κωλικοειδής.
  • Εμετοι που στην αρχή είναι τροφώδεις, μετά χολώδεις (πράσινο χρώμα) και αργότερα κοπρανώδεις.
  • Μετεωρισμός της κοιλιάς (διάταση-φούσκωμα της κοιλιάς) με έντονη τυμπανικότητα.

Τα συμπτώματα σιγά σιγά μεταπίπτουν σε σηπτικά φαινόμενα και αρχή παραλυτικού ειλεού το οποίον σημαίνει την απαρχή ισχαιμίας του σπλάχνου, μετάπτωση σε σηπτική κατάσταση με επακόλουθο σόκ (πτώση πιέσεως, ταχυκαρδία, εφίδρωση), και αυξημένη επικινδυνότητα για την ζωή του ασθενούς αν δεν αντιμετωπισθεί ΑΜΕΣΑ!!!

Διάγνωση αποφρακτικού ειλεού

Η διάγνωση του αποφρακτικού ειλεού γίνεται με:

  • Κλινική εικόνασυμπτωματολογίαιστορικόκλινική εξέταση.
  • Ακτινογραφία κοιλίας όπου διαπιστώνονται τα υδραερικά επίπεδα στάσεως.

Μερικές φορές η Αξονική Τομογραφία κοιλίας προσφέρει άριστη διάγνωση, με εξακρίβωση του αιτίου και του σημείου της απόφραξης, παρέχοντας εξαιρετικές πληροφορίες στον χειρουργό για την περαιτέρω αντιμετώπιση.

Θεραπεία του Αποφρακτικού ειλεού

Η θεραπεία του αποφρακτικού ειλεού του εντέρου ειναι συνήθως χειρουργική, εκτός εάν στην περίπτωση των συμφύσεων, να αντιμετωπισθεί συντηρητική με ρινογαστρική αναρρόφηφη (Levin), και γίνει λύση της απόφραξης (ατελής ειλεός). Στην περίπτωση της κοπροστάσεως γίνεται με συντηρητικές μεθόδους υποκλυσμών και καθαρτικών.

Στην περίπτωση της συστροφής ή της ψευδοαποφράξεως, επιχειρείται ενδοσκοπική ανάταξη του προβλήματος!

Ειδ’άλλως η χειρουργική αντιμετώπιση αφορά την υποκείμενη νόσο και ειδικώτερα:

  • Λύση ενδοκοιλιακών συμφύσεων και απελευθέρωση του εγκλωβισμένου εντέρου . Πολλές φορές η επέμβαση μπορει να γινει και λαπαροσκοπικά.
  • Χειρουργική αφαίρεση της βλάβης που προκαλεί την απόφραξη (αφαίρεση του όγκου ή πολύποδος ή του εγκολεάζοντος σπλάχνου κλπ), είτε εντερεκτομή είτε κολεκτομή.
  • Χειρουργική επέμβαση περίσφιξης της κήλης (ανάταξη της περίσφιξης, απελευθέρωση του εντέρου, Χειρουργική Θεραπεία της κήλης)

Στην περίπτωση της κολεκτομής λόγω της μη προετοιμασίας του ακάθαρτου παχέος εντέρου, η επέμβαση πολλάκις καταλήγει σε προσωρινή κολοστομία.

Ο Αποφρακτικός Ειλεός του Εντέρου αποτελεί δυνητικά ΑΠΕΙΛΗ για την ζωή του ασθενούς και κάθε καθυστέρηση στην αντιμετώπιση του μπορεί να αποβεί μοιραία!

Τι λένε οι ασθενείς

Έχετε ερωτήσεις; Θέλετε βοήθεια;

Θα χαρούμε να απαντήσουμε τις ερωτήσεις σας