Διευθυντής Χειρουργός στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Διαφραγματοκήλη – Παλινδρόμηση

Η παλινδρόμηση αποτελεί ένα από τα πιο συχνά καθημερινά προβλήματα και μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές όπως η οισοφαγίτιδα και ο οισοφάγος Barrett. Η θεραπεία της, όταν ειδικά δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά, είναι η λαπαροσκοπική Χειρουργική Θεραπεία κατά Nissen και θολοπλαστική.

Διαφραγματοκήλη και Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση – «Καούρες»

Τι είναι η Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Διαφραγματοκήλη – Παλινδρόμηση. Η παλινδρόμηση αποτελεί ένα από τα πιο συχνά καθημερινά προβλήματα και μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές όπως η οισοφαγίτιδα και ο οισοφάγος Barrett. Η θεραπεία της, όταν ειδικά δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά, είναι η λαπαροσκοπική Χειρουργική Θεραπεία κατά Nissen και θολοπλαστική. Το διάφραγμα αποτελεί ένα πανίσχυρο μυϊκό χιτώνα, ο οποίος χωρίζει το σώμα σε δύο διαμερίσματα: τον θώρακα και την κοιλιά. Ο ρόλος του πέρα από διαχωριστικός και προστατευτικός είναι και λειτουργικός διότι αποτελεί τον σημαντικότερο μυ της αναπνοής.

Τι είναι η Διαφραγματοκήλη

Παλινδρόμηση - Διαφραγματοκήλη

Το διάφραγμα φέρει εκτός των άλλων και ένα βασικό άνοιγμα (τρήμα) δια μέσω του οποίου ο οισοφάγος φέρεται από τον θώρακα στην κοιλιά και ενώνεται με τον στόμαχο. Η χαλαρότητα ή η ανατομική ανωμαλία κατά την οποία το άνοιγμα αυτό “ανοίγει”, επιτρέπει την παλίνδρομη μετατόπιση του στομάχου στον θώρακα, και καλείται διαφραγματοκήλη. Τα βασικά συμπτώματα της διαφραγματοκήλης εξαρτώνται κύρια από την παλινδρόμηση υγρών του στομάχου στον οισοφάγο, με επακόλουθο την οισοφαγίτιδα (προκάρδιος-οπισθοστερνικός καύσος), κοινώς “καούρα”.

Παρ’ όλο που η λέξη «καούρα» συχνά χρησιμοποιείται για να περιγράψει μία ποικιλία προβλημάτων του πεπτικού συστήματος, στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τους ιατρικούς όρους είναι ένα σύμπτωμα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Σε αυτήν την περίπτωση, τα οξέα του στομάχου παλινδρομούν από το στομάχι στον οισοφάγο. Η «καούρα» περιγράφεται σαν ένα οξύ αίσθημα καψίματος στην περιοχή μεταξύ των πλευρών σας ή ακριβώς κάτω από τον αυχένα. Πολλοί ενήλικες εμφανίζουν αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα τουλάχιστον μία φορά τον μήνα.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι εμετοί, δυσκολία στην κατάποση και χρόνιος βήχας ή άσθμα.

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

  • Κατάσταση που αναπτύσσεται όταν η παλινδρόμηση του περιεχομένου του στομάχου προκαλεί ενοχλητικά συμπτώματα ή / και επιπλοκές.
  • Από χειρουργική άποψη, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η αποτυχία του αντιπαλινδρομικού μηχανισμού, επιτρέποντας παλινδρόμηση γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο.
  • Είναι μία μηχανική διαταραχή, η οποία προκαλείται από ένα ελαττωματικό κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα (LES), μια διαταραχή γαστρικής κένωσης ή πλημμελούς οισοφαγικής περίσταλσης.

Αυτές οι ανωμαλίες οδηγούν σε ένα φάσμα παθήσεων που κυμαίνονται από συμπτώματα μόνο όπως «καούρα» – οπισθοστερνικός καύσοςάλγος κλπ.., έως και βλάβη του ιστού του οισοφάγου με ή χωρίς απώτερες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της κακοήθειας ή νόσου των αεραγωγών.

Τι προκαλεί την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Όταν τρώτε, η τροφή ταξιδεύει από το στόμα στο στομάχι μέσω ενός σωλήνα, ο οποίος ονομάζεται οισοφάγος.
Στο χαμηλότερο τμήμα του οισοφάγου υπάρχει ένας μικρός μυώδης δακτύλιος, ο οποίος ονομάζεται Κατώτερος Οισοφαγικός Σφιγκτήρας (ΚΟΣ). Ο Κατώτερος Οισοφαγικός Σφιγκτήρας ενεργεί σαν μία μονόδρομη βαλβίδα, επιτρέποντας στην τροφή να περνά στο στομάχι. Κανονικά, ο Κατώτερος Οισοφαγικός Σφιγκτήρας κλείνει αμέσως μετά την κατάποση για να αποτρέψει την παλινδρόμηση των υγρών του στομάχου, τα οποία έχουν υψηλή περιεκτικότητα οξέων.

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση εμφανίζεται όταν ο Κατώτερος Οισοφαγικός Σφιγκτήρας δεν λειτουργεί σωστάεπιτρέποντας στα οξέα να κυλήσουν προς τα πίσω και να κάψουν το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου. Αυτό ερεθίζει τον οισοφάγο, προκαλώντας καούρες και ενδεχομένως βλάβη στον οισοφάγο.

Παλινδρόμηση - Διαφραγματοκήλη

Τι συντελεί στη δημιουργία της γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης

Παλινδρόμηση - Διαφραγματοκήλη

Κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται με αδύνατο Κατώτερο Οισοφαγικό Σφιγκτήρα. Σε άλλους, εντούτοις, λιπαρές και πικάντικες τροφές, κάποια είδη φαρμάκων, εφαρμοστά ρούχα, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, πολύ έντονη άσκηση ή απότομες αλλαγές στην στάση του σώματος (απότομο σκύψιμο ή ξάπλωμα) μπορεί να προκαλέσουν ατονία του Κατώτερου Οισοφαγικού Σφιγκτήρα, δημιουργώντας έτσι παλινδρόμηση των οξέων.

Η διαφραγματοκήλη (κοινή ονομασία για την Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση) μπορεί να παρουσιάζεται σε πολλούς ασθενείς που υποφέρουν από Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση, αλλά είναι πιθανόν να μην προκαλεί το σύμπτωμα της καούρας.

Πώς γίνεται η διάγνωση της παλινδρόμησης

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η διάγνωση της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης μπορεί να επιβεβαιωθεί εάν ισχύει τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες συνθήκες:

  • Βλεννογονική βλάβη κατά την ενδοσκόπηση σε ασθενή με τυπικά συμπτώματα
  • Οισοφάγος Barrett τεκμηριωμένος με βιοψία,
  • Πεπτική στένωση με επιβεβαιωμένη απουσία κακοήθειας, ή
  • Σε απουσία ενδοσκοπικής επιβεβαίωσης: Θετική pH – μέτρια.

Διαφραγματοκήλη και η σχέση της με την παλινδρόμηση

Διαφραγματοκήλη είναι μια κοινή διαταραχή.

  • Χαρακτηρίζεται από τη δίοδο ενδοκοιλιακού σπλάχνου, εκτός από τον οισοφάγο, εντός της θωρακικής κοιλότητας, λόγω της διεύρυνσης οισοφαγικού τρήματος.
  • Υπάρχουν 4 τύποι διαφραγματοκήλης, αλλά ο συνηθέστερος (>95%) είναι ο Τύπος Ι, η ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη.
  • Η ύπαρξη της διαφραγματοκήλης ΔΕΝ σηματοδοτεί την παλινδρομική νόσο!

Η Χειρουργική Θεραπεία μίας Τύπου Ι διαφραγματοκήλης χωρίς την παρουσία Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης, ΔΕΝ είναι απαραίτητη!

Σε ασθενείς με αποδεδειγμένη Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση, με ή χωρίς ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη, η χειρουργική επέμβαση της παλινδρόμησης είναι μια επιλογή για τη διαχείριση του προβλήματος του πάσχοντος!

Η ένδειξη για την επιδιόρθωση μίας (τύπου Ι) διαφραγματοκήλης είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η κήλη δεν είναι η ένδειξη για τη επέμβαση, αλλά πρέπει να επιδιορθωθεί.

Η διαφραγματοκήλη επί απουσίας γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης πρέπει να χειρουργηθεί λόγω πιθανών επιπλοκών όπως: έλκοςσυστροφήδυσφαγία!

Πώς θεραπεύεται η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση

Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση γενικώς θεραπεύεται σε τρία στάδια:

  • Αλλαγές στον τρόπο ζωής: σε πολλές περιπτώσεις, η αλλαγή της διατροφής και η τακτική λήψη αντιόξινων φαρμάκων μπορεί να μειώσει την συχνότητα και την ένταση των συμπτωμάτων. Η απώλεια βάρους, η μείωση του καπνίσματος και της κατανάλωσης του αλκοόλ και οι αλλαγές στον τρόπο διατροφής και ύπνου μπορούν, επίσης, να βοηθήσουν.
  • Φαρμακευτική αγωγή: Εάν τα συμπτώματα επιμένουν μετά από αυτές τις αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, τότε ενδεχομένως θα χρειαστεί να ακολουθήσετε κάποια φαρμακευτική αγωγή. Η λήψη αντιόξινων εξουδετερώνει τα οξέα του στομάχου και η συστηματική λήψη φαρμάκων μειώνει την ποσότητα των οξέων, που παράγονται στο στομάχι. Και οι δύο τρόποι μπορεί να είναι αποτελεσματικοί για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Φυσικά, αυτή η αγωγή πρέπει να συζητηθεί με τον χειρουργό σας.
  • Χειρουργική αντιμετώπιση: Ασθενείς, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται καλά στην συντηρητική (αλλαγές του τρόπου ζωής) ή στην φαρμακευτική αγωγή, ή οι οποίοι χρειάζονται συνεχώς φάρμακα για να αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα, θα πρέπει να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση.

Ενδείξεις χειρουργικής επέμβασης για την θεραπεία της παλινδρόμησης

Όταν η διάγνωση της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης έχει αντικειμενικά επιβεβαιωθεί, η χειρουργική θεραπεία θα πρέπει να εξετάζεται σε άτομα που:

  1. Έχει αποτύχει η συντηρητική αγωγή (ανεπαρκής έλεγχος των συμπτωμάτων, βαρεία παλινδρόμηση που δεν ελέγχεται με Η2 αναστολείς, ή ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων).
  2. Θέλουν να επιλέξουν χειρουργική επέμβαση, παρά την επιτυχή συντηρητική αγωγή (λόγω ποιότητας ζωής, ανάγκηδια βίου λήψης φαρμακευτικής αγωγής, κόστος των φαρμάκων κλπ).
  3. Έχουν επιπλοκές της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης (π.χ. οισοφάγος Barrett, οισοφαγική στένωση) κλπ.
  4. Έχουν extra-οισοφαγικές εκδηλώσεις (άσθμα, βράγχος φωνής, βήχας, πόνος στο στήθος, εισροφήσεις) κλπ

Προεγχειρητικός έλεγχος

  1. Ενδοσκόπηση οισοφάγου-στομάχου
    • Πρέπει να προηγείται σε όλους τους ασθενείς.
    • Επιβεβαιώνει τη Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση, ελέγχει τυχόν βλεννογονικές ανωμαλίες και επιτρέπει την λήψη βιοψιών.
  2. 24ωρος pHμετρία
    • Σημαντική για ασθενείς, όπου η διάγνωση της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί ενδοσκοπικά ή υπάρχει διαγνωστική αβεβαιότητα.
    • Μια κανονική 24ωρη μελέτη pH μετά από διακοπή φαρμάκων για σημαντικό διάστημα, υποδεικνύει διαφορετική διάγνωση και οδηγεί σε πρόσθετες διαγνωστικές εξετάσεις.
  3. Μανομετρία οισοφάγου
    • Συχνά πραγματοποιείται πριν από τη χειρουργική επέμβαση.
    • Εντοπίζει συνθήκες αντένδειξης για θολοπλαστική (όπως αχαλασία) ή τροποποίησης του τύπου θολοπλαστικής (nissen-toupet).
    • Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει υποστήριξη στη βιβλιογραφία για την υποχρεωτική προεγχειρητική μανομετρία.
  4. Βαριούχο γεύμα: Συχνά εκτελείται για την καλύτερη οριοθέτηση της ανατομίας.
    • Μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε ασθενείς με μεγάλη διαφραγματοκήλη και βραχύ οισοφάγο.

Η χειρουργική θεραπεία της παλινδρόμησης

H χειρουργική θεραπεία για τη Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση είναι αποτελεσματική εναλλακτική λύση σε σχέση με την συντηρητική αγωγή, και θα πρέπει να επιχειρείται σε επιλεγμένους ασθενείς από κατάλληλα ειδικευμένους χειρουργούς.

Η χειρουργική θεραπεία αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα μηχανικά αίτια που σχετίζονται με την ασθένεια και οδηγεί σε μακροχρόνια ποσοστά ικανοποίηση του ασθενούς (>97%).

Η λαπαροσκοπική θολοπλαστική θα πρέπει να προτιμάται σε σχέση με την «ανοικτή» επέμβαση, διότι συνδέεται με καλύτερα αποτελέσματα πρώιμα όπως μικρότερη νοσηλεία, λιγότερες επιπλοκές και ταχεία επάνοδος στις δραστηριότητες, ενώ δεν έχει σημαντικές διαφορές στα απώτερα αποτελέσματα.

Η χειρουργική επέμβαση είναι πολύ αποτελεσματική για την θεραπεία της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης. Εν τούτοις, μέχρι πρόσφατα, η επέμβαση αυτή απαιτούσε μία μεγάλη τομή στην κοιλιά και είχε σαν αποτέλεσμα αρκετό μετεγχειρητικό πόνο και μία περίοδο ανάρρωσης έξι ή και περισσοτέρων εβδομάδων.

Προσφάτως, η τεχνική αυτή έχει αλλάξει και χρησιμοποιούνται λαπαροσκοπικές τεχνικές αποφεύγοντας έτσι μεγάλες τομές.

Παλινδρόμηση - Διαφραγματοκήλη

Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική αντι-παλινδρομική επέμβαση – Θολοπλαστική

Η λαπαροσκοπική Αντι-Παλινδρομική χειρουργική (κοινώς αναφερόμενη ως Λαπαροσκοπική Θολοπλαστική κατά Nissen) περιλαμβάνει ενδυνάμωση της «βαλβίδας» μεταξύ του οισοφάγου και του στομάχου τυλίγοντας το ανώτερο τμήμα του στομάχου με το κατώτατο τμήμα του οισοφάγου.

Κατά την λαπαροσκοπική επέμβαση, οι χειρουργοί χρησιμοποιούν μικρές τομές (1/2 ή 1 εκ.) προκειμένου να εισαγάγουν στην κοιλιά τους σωλήνες, μέσω των οποίων θα γίνει η επέμβαση. Το λαπαροσκόπιο, το οποίο είναι συνδεδεμένο με μία μικροσκοπική βίντεο-κάμερα, εισέρχεται μέσω της μικρής τομής, επιτρέποντας στον χειρουργό να έχει μία μεγεθυμένη εικόνα των εσωτερικών οργάνων του ασθενούς στην οθόνη μίας τηλεόρασης.

H τεχνική συνίσταται στα εξής στάδια:

  • Λεπτομερής ανατομική παρασκευή του οισοφάγου υπό άμεση όραση σε μεγέθυνση high definition.
  • Διατήρηση των πνευμονογαστρικών νεύρων.
  • Συρραφή και σύγκλειση των σκελών του διαφράγματος με στόχο την ανάταξη της διαφραγματοκήλης και ασφαλή επανατοποθέτηση του θόλου του στομάχου ενδοκοιλιακά, κάτωθεν του διαφράγματος.
  • Δημιουργία “βαλβίδας” από τον θόλο του στομάχου, ο οποίος περιτυλίσσεται γύρω από τον οισοφάγο, με στόχο την δημιουργία νέας ζώνης πίεσης στην περιοχή του “αδρανούς” κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, με αποτέλεσμα την διακοπή της παλινδρόμησης.
Θολοπλαστική

Η θολοπλαστική γίνεται είτε 360 μοίρες (η πλέον συνήθης), καλείται Nissen θολοπλαστική και απαιτεί καλή λειτουργική κινητικότητα του οισοφαγικού σωλήνα, είτε γίνεται 270 μοίρες και καλείται θολοπλαστική κατά Toupet, και επιτελείται σε μειωμένη κινητικότητα του οισοφάγου.

Για τον λόγο αυτό θα πρέπει πάντα να προηγείται της επεμβάσεως Μανομετρία Οισοφάγου (σημαντική εξέταση όπου μελετάται η κινητικότητα του οισοφάγου και η λειτουργία του Κατώτερου Οισοφαγικού Σφιγκτήρα).

Θολοπλαστική

Τα αναμενόμενα αποτελέσματα μετά τη λαπαροσκοπική αντι-παλινδρομική χειρουργική

Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η μεγαλύτερη πλειοψηφία των ασθενών, οι οποίοι υποβάλλονται σε επέμβαση απαλλάσσονται τελείως ή έχουν μία πολύ σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της Γατροοισοφαγικής Παλινδρόμησης.

Το πλεονέκτημα της λαπαροσκοπικής μεθόδου είναι ότι συνήθως εξασφαλίζει:

  • Μειωμένο μετεγχειρητικό πόνο.
  • Λιγότερη παραμονή στο νοσοκομείο.
  • Γρηγορότερη επιστροφή στην δουλειά.
  • Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

Λαπαροσκοπική επέμβαση παλινδρόμησης και Barrett

  • Ανίχνευση του οισοφάγου Barrett με αδενοκαρκίνωμα με διήθηση υποβλεννογόνια ή βαθύτερα αποκλείει τον ασθενή από τη αντιπαλινδρομική επέμβαση αντιρροής και απαιτεί ολοκληρωμένη ειδική θεραπεία (οισοφαγεκτομή, χημειοθεραπεία και / ή ακτινοθεραπεία).
  • Ηigh-grade intraepithelial neoplasia (HGIN), και intramucosal carcinoma (IMC) μπορoύν να αντιμετωπιστoύν αποτελεσματικά με ενδοσκοπική θεραπεία που περιλαμβάνει Endoscopic mucosal resection (EMR), Radiofrequency ablation (RFAPhotodynamic therapy (PDT), μόνες ή σε συνδυασμό. (Αντιπαλινδρομική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά την επίτευξη πλήρους ιστολογικής εξάλειψης της βλάβης με ενδοσκοπική θεραπεία).
  • Χειρουργική αντιπαλινδρομική επέμβαση, μπορεί να πραγματοποιηθεί σε έναν ασθενή με: non-neoplastic IMindefinite for neoplasia (IND), low-grade intraepithelial neoplasia (LGIN) με ή χωρίς θεραπεία ενδοσκοπική για την εξάλειψη των ιστών του Barrett.
  • H χειρουργική αντιπαλινδρομική επέμβαση, δεν μεταβάλλει την ανάγκη για συνεχή ενδοσκοπική επιτήρηση σε ασθενείς με οισοφάγο Barrett. Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ενδοσκοπική αφαιρετική θεραπεία και χειρουργική επέμβαση κατά της παλινδρόμησης θα πρέπει να συνεχίσουν την ενδοσκόπηση επιτήρησης σύμφωνα με την αρχική σταδιοποίηση του Barrett.
  • Τα διαθέσιμα στοιχεία είναι ασαφή σχετικά με την αποδρομή ή τη βελτίωση του Barrett μετά από χειρουργική επέμβαση κατά της παλινδρόμησης.

Τι λένε οι ασθενείς

Έχετε ερωτήσεις; Θέλετε βοήθεια;

Θα χαρούμε να απαντήσουμε τις ερωτήσεις σας