Διαταραχή του ασβεστίου μετά από ολική θυρεοειδεκτομή και ο ρόλος του χειρουργού
Εισαγωγή
Η ολική θυρεοειδεκτομή, δηλαδή η πλήρης χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα, αποτελεί την επέμβαση εκλογής σε διάφορες καλοήθεις και κακοήθεις παθήσεις του θυρεοειδούς. Παρά τη σχετική ασφάλεια της επέμβασης, μία από τις συχνότερες και πλέον σημαντικές μετεγχειρητικές επιπλοκές είναι η υπασβεστιαιμία. Το φαινόμενο αυτό συνδέεται με την κάκωση ή αφαίρεση των παραθυρεοειδών αδένων, οι οποίοι ρυθμίζουν τη συγκέντρωση ασβεστίου στον οργανισμό.
Παθοφυσιολογία της υπασβεστιαιμίας
Οι παραθυρεοειδείς αδένες (4 μικροί ενδοκρινικοί αδένες δίπλα στον θυρεοειδή) εκκρίνουν την παραθορμόνη (PTH), η οποία ρυθμίζει την ομοιοστασία του ασβεστίου μέσω της δράσης της σε οστά, νεφρούς και έντερο. Κατά την ολική θυρεοειδεκτομή, οι παραθυρεοειδείς μπορεί:
- να αφαιρεθούν κατά λάθος,
- να τραυματιστούν,
- ή να αποκοπεί η αιμάτωσή τους, προκαλώντας υποπαραθυρεοειδισμό.
Αποτέλεσμα είναι η πτώση της παραθορμόνης και του ασβεστίου, που ονομάζεται μετεγχειρητική υπασβεστιαιμία.
Είδη υπασβεστιαιμίας
Παροδική υπασβεστιαιμία
- Εμφανίζεται στο 10–30% των ασθενών.
- Αναστρέφεται εντός εβδομάδων έως 6 μηνών.
- Οφείλεται σε παροδική ισχαιμία των παραθυρεοειδών ή stress από τη χειρουργική παρέμβαση.
Μόνιμη υπασβεστιαιμία
- Εμφανίζεται στο 1–3% των ασθενών.
- Οφείλεται σε μόνιμη απώλεια ή καταστροφή των παραθυρεοειδών.
- Απαιτεί διά βίου θεραπεία με ασβέστιο και ενεργή βιταμίνη D.
Κλινική εικόνα
Η υπασβεστιαιμία μπορεί να εκδηλωθεί με:
- Μουδιάσματα, παραισθησίες σε χείλη, δάχτυλα, πρόσωπο.
- Τετανία, σπασμούς.
- Καρδιολογικές διαταραχές (παράταση QT διαστήματος).
- Θετικά σημεία Chvostek και Trousseau.
- Σε σοβαρές περιπτώσεις: λαρυγγόσπασμος, σπασμοί, απώλεια συνείδησης.
Ο ρόλος του χειρουργού στην πρόληψη της υπασβεστιαιμίας
Η πρόληψη της διαταραχής του ασβεστίου εξαρτάται άμεσα από τη χειρουργική τεχνική και εμπειρία. Ο χειρουργός οφείλει να:
Αναγνωρίσει τους παραθυρεοειδείς αδένες
- Με χρήση μεγεθυντικών φακών ή ενδοεγχειρητικής αναγνώρισης φθορισμού (IFP).
Διατηρήσει την αιμάτωση των αδένων
- Η απλή αναγνώριση δεν αρκεί: πρέπει να διατηρηθούν ανέπαφα τα αγγεία τους.
Αυτομεταμοσχεύσει παραθυρεοειδείς που αφαιρέθηκαν ή ισχαιμούν
- Η αυτομεταμόσχευση σε μυ (συνήθως στον στερνοκλειδομαστοειδή) μπορεί να αποκαταστήσει τη λειτουργία τους.
Παρακολουθεί στενά τον ασθενή μετεγχειρητικά
- Έλεγχος επιπέδων ασβεστίου και PTH άμεσα και τις πρώτες 24–72 ώρες.
- Προφυλακτική χορήγηση ασβεστίου σε υψηλού κινδύνου ασθενείς.
Ο ρόλος του Γεώργιου Σάμπαλη
Ο Δρ. Γεώργιος Σάμπαλης, Γενικός Χειρουργός με εξειδίκευση στις ενδοκρινικές παθήσεις και την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, διαθέτει εκτεταμένη εμπειρία σε επεμβάσεις θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών. Κατά την εκπαίδευσή του στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο και στη μετέπειτα επαγγελματική του πορεία, έχει πραγματοποιήσει πολλές εκατοντάδες θυρεοειδεκτομές, με εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά υπασβεστιαιμίας.
Ο κ. Σάμπαλης εφαρμόζει:
- Τεχνικές διατήρησης παραθυρεοειδών, με προτεραιότητα στη μικροχειρουργική ακρίβεια.
- Αυτομεταμόσχευση όταν χρειάζεται, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμη ασβεστιαιμική σταθερότητα.
- Συστηματική μετεγχειρητική παρακολούθηση, με έγκαιρη προσαρμογή της θεραπείας σε κάθε ασθενή.
Η φιλοσοφία του βασίζεται στην προληπτική χειρουργική, με σεβασμό στη λειτουργικότητα των ενδοκρινικών αδένων και τη μακροχρόνια ποιότητα ζωής των ασθενών του.
Συμπεράσματα
Η υπασβεστιαιμία μετά από ολική θυρεοειδεκτομή παραμένει μία από τις πιο σημαντικές και συχνές επιπλοκές της επέμβασης. Ο ρόλος του χειρουργού είναι καίριος τόσο στην πρόληψη όσο και στην έγκαιρη διαχείρισή της. Η επιλογή χειρουργού με εμπειρία και εξειδίκευση στον θυρεοειδή, όπως ο Δρ. Γεώργιος Σάμπαλης, αποτελεί εγγύηση για τη διατήρηση της ασβεστιαιμικής ισορροπίας και την ασφαλή αποκατάσταση του ασθενούς.
